Ders 4 Rusca da FIIL

Rusca ogrenmek isteyen Turkler icin bir forum

Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2008/09/09 12:05
ГЛАГОЛ - FİİL


Bütün dillerde olduğu gibi Rusçada da fiiller geniş yer tutmakta, konuşma ve yazma becerilerinin ana unsurunu fiiller oluşturmaktadır.
Her türlü davranış, düşünce ve durum bildiren sözcüklere FİİL denir. Başka bir ifadeyle; iş, oluş, katılış ve durum bildiren sözcüklere FİİL denir. EYLEM de aynı anlamda kullanılacaktır.

НЕОПРЕДЕЛЁННАЯ ФОРМА ГЛАГОЛА, ИЛИ ИНФИНИТИВ - FİİLLERİN MASTAR ŞEKLİ

Fillerin MASTAR şekli, yalnızca eylemin adı olurlar.

читáть (okumak) писáть (yazmak)
идти (gitmek) берéчь (korumak)

Rusçada fiillerin MASTAR şekilleri; -ть, -ти, -чь ile biterler.

FİİLİN MASTAR
ŞEKLİ ÇEKİM KÖKÜ MASTAR TAKISI
читáть чита- -ть
идти ид- -ти
берéчь бере- -чь


MASTAR ŞEKLİNDEKİ FİİLLERDE VURGUNUN YERİ

1. Sonu -ть ile biten fiillerde vurgu herhangi bir hecede olabilir.

учить (çalışmak; öğrenmek) знать (bilmek)
видеть (görmek) слGшать (duymak)

2. Sonu -ти ile biten fiillerde vurgu bu hecededir.

принести (getirmek) унести (götürmek)
нести (taşımak) плести (örmek)

3. Sonu -чь ile biten fiillerde vurgu son hecededir.

мочь (-bilmek) берéчь (korumak)
помóчь (yardım etmek) испéчь (pişirmek)

4. Mastar şeklindeki sonuna DÖNÜŞLÜLÜK EKİ olan ся (сь)‘yi alan fiillerin vurgu düzeninde değişiklik olmaz.

спасти kurtarmak
спастись kendi kurtarmak
берéчь korumak
берéчься korunmak, kendi korumak

5. Вы- öneki alan TAMAMLANMIŞ fiillerde vurgu bu hecededir.

выйти (çıkmak, dışarı çıkmak)
выстроить (tamamen inşa edip bitirmek)

6. Вы- öneki alan TAMAMLANMAMIŞ fiillerde ise vurgu bu takı üzerinde bulunmaz.

выносить (dışarı taşımak)
выпекáть (pişirmek, pişirip çıkarmak)

Mastar takısı -ть sesli harfler veya с ve з harflerinden sonra gelir.

рабóтать (çalışmak) курить (sigara içmek)
изучáть (öğrenmek) пóмнить (hatırlamak)
стрóить (inşa etmek) писáть (yazmak)
сесть (oturmak) занимáться (çalışmak, uğraşmak)
влезть (tırmalamak) встрéтиться (karşılaşmak)
Mastar takısı -ти sessiz harf ve й‘dan sonra gelir.

идти (gitmek) найти (bulmak)
нести (taşımak) пройти (geçmek)
расти (büyümek) пройтись (dolaşmak, gezmek)
спасти (kurtarmak) спастись (kendi kurtarmak)

Mastar takısı -чь sesli harflerden sonra gelir

берéчь (korumak) берéчься (kendi korumak)
стерéчь (muhafızlık etmek) мочь (-bilmek, muktedir olmak)
жечь (yakmak) лечь (yatmak)
печь (pişirmek)

MASTAR ŞEKLİNDE FİİLİN KULLANILMASI

Mastar şeklindeki fiiller; fiillerle, sıfatlarla, fiilimsi görevi yapan Kısa Sıfatlarla ve isimlerle kullanılır.

FİİLLERLE MASTAR ŞEKLİNİN KULLANILMASI

1. Bir hareketin BAŞLAMA, DEVAM ETME ve SONA ERMESİ bildirilirken kullanılır. Bu anlamlarda kullanılan fiillerden sonra gelen fiiller MASTAR şeklinde kullanılırlar.

начинáть (несов.) - начáть (сов.) başlamak
продолжáть/продóлжить devam etmek
кончáть/кóнчить sona erdirmek, bitirmek

Студéнты начинáют занимáться в вóсемь часóв. Öğrenciler derslere saat 8’de başlıyorlar.

Они продолжáют изучáть рýсский язык весь день. Onlar bütün gün Rusça öğrenmeye devam ediyorlar.

Они кончáют занимáться в пять часóв. Onlar dersleri saat 5’te bitiriyorlar.


2. Bir hareketin gerçekleşme veya gerçekleşmeme, bir hareketi yapabilme veya yapamama ifade edilirken kullanılır.

мочь/смочь -e bilmek, muktedir olmak
умéть/сумéть -masını bilmek (öğrenerek yapılan)
успевáть/успéть bir şeyi yapabilmek için zamanı olmak

Он мóжет водить машину. O araba kullanabiliyor.
Онá не умéет петь. O şarkı söylemeyi bilmiyor.
Студéнты не успéли выполнить Öğrenciler ödevlerini yapabilecek zamanı bulamadılar.
задáния.

3. Bir hareketin yapılması için; istekli, hazırlıklı, niyetli, ümitli, kararlı ve gayretli olma bildiren fiiller ile MASTAR şekli kullanılır.

хотéть/захотéть istemek
готóвиться/приготóвиться hazırlanmak
старáться/постарáться gayret göstermek, çabalamak, uğraşmak
решáть/решить karar vermek
соглашáться/согласиться aynı fikirde olmak, uyuşmak
откáзываться/отказáться reddetmek, geri çevirmek
прóбовать/попрóбовать gayret göstermek, denemek
собирáться/собрáться niyetinde olmak
дýмать/подýмать düşünmek
мечтáть/помечтáть hayal etmek

Я хочý читáть стихи Пýшкина. Ben Puşkin’in şiirlerini okumak istiyorum.
Онá всегдá мечтáла стать врачóм. O her zaman doktor olmayı hayal etmişti.
Рабóчие старáются закóнчить İşçiler yeni binayı yıl sonuna kadar
нóвое здáние до концá гóда. bitirmeye çalışıyorlar.
Попрóбуйте переéхать рéку чéрез мост. Nehri köprü yoluyla geçmeye çalışınız (deneyiniz).
Мы дýмали лéтом поéхать в дерéвню. Yazın köye gitmeyi düşünüyorduk.


4. Hareket ile belirtilen bir durumun duygu veya his ile birleştirilmesi durumunda MASTAR şekli kullanılır.

любить/полюбить sevmek
нрáвиться/понрáвиться hoşlanmak
бояться korkmak, korkuyor olmak
Я люблю водить машину. Araba kullanmasını severim.
Емý нрáвится путешéствовать на пóезде. O trenle seyahat etmekten hoşlanıyor.

Они боялись опоздáть на урóк. Onlar derse geç kalmaktan korkuyorlardı.

5. Bir şahıstan diğer bir şahsa yöneltilen hareket, tavsiye, ikaz, rica, izin ve yasaklanma MASTAR ile ifade edilir.

совéтовать/посовéтовать tavsiyede bulunmak
учить/научить öğretmek
предлагáть/предложить teklif etmek, önermek
разрешáть/разрешить izin vermek
просить/попросить rica etmek, (birini) sormak
уговáривать/уговорить birini ikna etmek

Я попросила подрýгу приéхать кo мне. Kız arkadaşımdan bana gelmesini rica ettim.
Учитель уговорил меня сдéлать задáние. Öğretmen ödevi yapmaya beni ikna etti.
Врач посовéтовал больнóму лечь в больницу. Doktor hastaya hastaneye yatma tavsiyesinde bulundu.

6. Bir hareketin amacını gösteren fiil MASTAR halde kullanılır.

Они приéхали в Стамбýл учиться в инститýте. Onlar İstanbul’a enstitüde okumaya geldiler.


Отéц всегдá хóдит ýжинать в клуб. Baba her zaman klübe akşam yemeği yemeye gidiyor.


YÜKLEM GÖREVİ YAPAN ZARFLARLA MASTAR ŞEKLİNİN KULLANILMASI

1. Bu tür zarflarla MASTAR fiiller öznesiz cümlelerde kullanılır.

нáдо gereklidir
нýжно gereklidir
мóжно mümkündür
невозмóжно imkansızdır
нельзя yasaktır
Мне нáдо было закóнчить доклáд. Raporu bitirmem gerekiyordu.
Пóсле обéда мне нýжно бýдет пойти в шкóлу. Öğleden sonra okula gitmem gerekecek.
Здесь нельзя курить! Burada sigara içmek yasaktır!

2. Aşağıdaki zarflardan sonra da MASTAR fiil kullanılır.

трýдно zordur
интерéсно ilginçtir
полéзно faydalıdır
легкó kolaydır
приятно hoştur
врéдно zararlıdır
вéсело eğlencelidir
грýстно hüzünlüdür

Туристу трýдно писáть по-турéцки. Turistin Türkçe yazması zordur.
Мне бýдет интерéсно петь эту пéсню. Bu şarkıyı söylemem ilginç olacak.


KISA SIFATLARLA MASTAR ŞEKLİNİN KULLANILMASI

Kesin bir hüküm bildiren Kısa Sıfatlar ile MASTAR fiil kullanılır.
Bu Kısa Sıfatlar’dan bazıları şunlardır.

дóлжен zorundadır (zorunda olmak)
обязан zorundadır (zorunda olmak)
вынужден zorundadır (zorunda kalmak)
готóв hazırdır
рад memnundur
счáстлив mutludur

Я рад познакóмиться с вáми. Sizinle tanıştığıma memnunum.
Мы были готóвы занимáться рýсским языкóм. Biz Rus dilini çalışmaya hazırdık.
Они должны начáть изучáть нóвый диалóг. Onlar yeni diyaloğu öğrenmeye başlamak zorundadırlar.


İSİMLERLE MASTAR FİİL KULLANILMASI

Aynı MASTAR fiil ile kullanılan fiil ve ismin sözlük anlamı benzer olduğunda kullanılır.

умéть рабóтать çalışabilmek
умéние рабóтать çalışma yeteneği
соглашáться выступáть konuşmayı yapmak üzere anlaşmak
соглáсие выступáть konuşma yapmada anlaşma
обещáть написáть письмó mektup yazmaya söz vermek
обещáние написáть письмó mektup yazmaya söz verme
надéяться встрéтиться karşılaşmayı ümit etmek
надéжда встрéтиться karşılaşmak ümidi
просить остáться kalmasını rica etmek
прóсьба остáться kalmak ricası

Егó умéние рабóтать поражáет. Onun çalışma yeteneği şaşırtıyor.
Я ничегó не сдéлал из-за егó обещáния помóчь мне. Bana yardım etmeye söz verdiği için hiç bir şey yapmadım.
Надéжда снóва встрéтиться с ней оставáлась во мне всегда. Onunla bir daha karşılaşma ümidi hep içimde kalmıştı.

YÜKLEM SIFAT YA DA SIFATLARDAN TÜRELMİŞ İSİMLERLE MASTAR FİİL KULLANILMASI

Yüklem Sıfat ya da sıfatlardan türelmiş isimlerle mastar fiil kullanılır.

готóв помóчь yardıma hazır
готóвность помóчь yardıma hazırlık
необходимо спешить acele etmek gereklidir
необходимость спешить acele etme gerekliliği
мóжно пойти в кинотеáтр sinemaya gitmek mümkündür
возмóжность пойти в кинотеáтр sinemaya gitmek fırsatı
Я увидела их готóвность помóчь сосéдям. Komşulara yardım isteklerini gördüm.
Во втóрник бýдет возмóжность пойти в кинотеáтр. Salı günü sinemaya gitmek imkanımız olacak.



ВИДЫ ГЛАГОЛОВ - FİİLLERDE GÖRÜNÜŞ

Diğer dillerde pek görülmeyen bir özellik Rusçada ağırlıklı olarak yer tutmaktadır. Rusçada fiillerin GÖRÜNÜŞ özelliği vardır. Daha açık tanımıyla aynı anlama gelen bir fiilin farklı yazılması sonucu ifade ettiği anlamın TEKRARI, SÜREKLİLİĞİ ve ZAMANI değişmektedir. Fiillerin bu iki biçimini karşılaştırmalı olarak görelim.

НЕСОВЕРШЕННЫЙ ВИД ГЛАГОЛА - TAMAMLANMAMIŞ EYLEM BİÇİMİ

1. Bu tip fiiller TAMAMLANMAMIŞ eylem bildirirler.

читáть (несов.) okumak
писáть (несов.) yazmak
изучáть (несов.) çalışmak
дéлать (несов.) yapmak

Я читáю газéту. Ben gazeteyi okuyorum (okurum). (kesin bitirilişi sınırlanmamış eylem)
Я пишý письмó. Ben mektubu yazıyorum (yazarım).
Я изучáю рýсский язык. Ben Rusça çalışıyorum (çalışırım).
Я дéлаю домáшнее задáние. Ben ödevimi yapıyorum (yaparım).

Yukarıdaki her üç cümlede de, TAMAMLANMAMIŞ eylem bildiren fiiller ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN anlamlarını karşılamak üzere kullanılmışlardır. Bu eylemlerin tamamlanış süresi sınırlı değildir.



использованы материалы fono
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2008/09/09 18:43
Rusça Günlük Konuşmada Kullanılan Fiiller

Ne yapmak? (insanın duygu ve düşünce ifadesi)

acımak проголодаться
ağlamak плакать
algılamak познавать
ağrımak болеть
alışmak привыкать
anımsamak вспоминать
anlamak понимать
beğenmek нравиться
benimsemek овладевать
bilmek знать
coşmak возбуждаться
çıldırmak сходить с ума
çözmek решать
darılmak обижаться
dilemek желать
dinlenmek отдыхать
donmak мерзнуть
doymak насыщаться
düşünmek думать
ezberlemek выучить наизусть
farzetmek предполагать
görmek видеть
gücenmek обижаться
gülmek смеяться
hastalanmak заболеть
hatırlamak вспоминать
hazırlanmak готовиться
hesaplamak считать
icad etmek изобретать
içerlemek затаить злобу
iğrenmek брезговать
ilgilenmek интересоваться
inanmak верить
incelemek изучать
istemek хотеть
karşılaştırmak сравнивать
kavramak понимать
kaydetmek фиксировать
kıskanmak ревновать
kızmak злиться
korkmak бояться
merak etmek беспокоиться
okumak читать
öğrenmek учиться
öğretmek учить
özlemek тосковать
sabretmek ткрпеть
saymak считать
sevinmek радоваться
sevmek любить
sıkılmak тосковать
sinirlenmek нервничать
şaşmak удивляться
şüphelenmek сомневаться
tasavvur etmek воображать
ummak надеяться
unutmak забывать
utanmak стыдиться
üşümek зябнуть
üzülmek огорчаться
yanılmak ошибаться
yorulmak уставать

Ne yapmak? (etki, insanlar ile etkileşme)

açıklamak объяснять, заявлять
affetmek извинять
almak брать, покупать
aramak искать, спрашивать
ayrılmak расставаться
bakmak смотреть
beklemek ждать
bırakmak оставлять
bildirmek сообщать
cezalandırmak наказывать
çalışmak работать
danışmak консультироваться
demek говорить, сказать
desteklemek поддерживать
dinlemek слушать
dokunmak прикасаться
eğlenmek развлекаться
eleştizmek критиковать
emretmek приказывать
evlenmek жениться
gömmek хоронить
görüşmek видеться, встречаться
hapsetmek арестовать
hesaplaşmak рассчитываться
ısmarlamak заказывать
imzalamak подписывать
kaçırmak похищать
kahretmek наказывать
karışmak вмешиваться
karşılaşmak встречаться
kaybolmak теряться
konuşmak разговаривать
korumak охранять
kucaklamak обнимать
kurtarmak спасать
kurtulmak спастись, избавиться
kutlamak поздравлять
nitelemek характеризовать
okşamak ласкать, льстить
olmak быть
oynamak играть
ödemek платить
önermek предлагать
öpmek целовать
övmek хвалить
sakınmak беречься
saklamak прятаться
saldırmak нападать
satmak продавать
savaşmak воевать
savunmak оборонять
saymak уважать
seçmek избирать
sevmek любить
sormak спрашивать
soymak раздевать, грабить
söylemek говорить
suçlamak обвинять
susmak молчать
tanışmak знакомиться
tekrarlamak повторять
toplanmak собираться
tüketmek тратить, расходовать
uğraşmak трудиться
uzlaşmak договариваться
vadetmek обещать
vazgeçmek отказываться
vedalaşmak прощаться
vermek давать
yarışmak соревноваться
yasaklamak запрещать
yenmek побеждать

Ne yapmak? (hareket, durum, prose)

akmak течь
aktarmak перемещать
atmak бросать
atlamak прыгать
batmak тонуть
benzemek походить
binmek входить, подниматься
canlanmak оживать
çarpışmak сталкиваться
çıkmak выходить
dalmak погружаться
defolmak удалиться
doğmak рождаться
dolaşmak бродить, гулять
dolmak наполняться
dönmek вращаться
durmak стоять
düşmek падать
erimek таять, растворяться
fenalaşmak ухудшаться
frenlemek тормозить
geçmek проходить
geçirmek проводить
gelişmek развиваться
gelmek приходить
getirmek приносить
gezmek гулять, ходить
girmek входить
gitmek уходить, уезжать
ıslanmak мокнуть
ilerlemek продвигаться
inmek спускаться, выходить
iyileşmek улучшаться
izlemek идти по следу
kaçmak убегать
kaldırmak поднимать
kalmak оставаться
kararmak темнеть
kaynamak кипеть
kıpırdamak шевелиться
kızarmak жариться, краснеть
kokmak пахнуть
kurumak сохнуть
koşmak бежать
oturmak сидеть
ölmek умереть
parlamak блестеть
patlamak взрываться
sallanmak колебаться
sapmak поворачивать
sarkmak висеть
sığmak вмещаться
soğumak охлаждаться
sönmek гаснуть
şişmek опухать
uçmak летать
ulaşmak достигать
uyanmak просыпаться
uyumak засыпать
uzaklaşmak удаляться
varmak прибывать
yağmak идти (о дожде)
yaklaşmak приближаться
yıkanmak мыться
yatmak лежать
yaşamak жить
yükselmek подниматься
yürümek ходить
yüzmek плавать

Ne yapmak? (nesne ile etki)

açmak открывать
ayırmak отделять
başlamak начинать
basmak нажимать
biriktirmek копить
bitirmek заканчивать
boyamak красить
bozmak портить
bulmak находить
bölmek делить
büyültmek увеличивать
çalmak стучать
çekmek тянуть
çıkarmak вынимать
değiştirmek изменять
dikmek шить
denemek испытывать
doldurmak наполнять
dondurmak замораживать
dökmek лить
dövmek бить
düzeltmek приводить в порядок
eklemek добавлять
eritmek плавить, растворять
etmek делать
esmek дуть
getirmek приносить
göndermek посылать
götürmek уносить
haşlamak варить
hazırlamak готовить
ısıtmak греть
içmek пить
iğnelemek колоть
indirmek спускать
itmek толкать
kapamak закрывать
kaplamak покрывать
kapmak хватать
kavurmak жарить
kaybetmek терять
kazmak копать
kesmek резать
kırmak ломать
koymak ставить, класть
kullanmak применять
küçültmek уменьшать
onarmak ремонтировать
ovmak тереть
ölçmek мерить
örmek вязать
örtmek покрывать
parçalamak расщепляться, дробиться
saklamak прятать
sarmak завёртывать
seyretmek смотреть
sıkmak жать
silmek вытирать
sokmak всовывать
tartmak взвешивать
taşımak нести
tatmak пробовать
temizlemek чистить
toplamak собирать
tuzlamak солить
tütün içmek курить
vurmak бить
yapmak делать
yemek есть
yıkamak мыть
yıkmak разрушать


Спасибо господину Кабардину)))
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2008/09/11 10:54
ПЕРЕХОДНЫЕ И НЕПЕРЕХОДНЫЕ ГЛАГОЛЫ - GEÇİŞLİ VE GEÇİŞSİZ FİİLLER

-İ HALİ (В.п.) anlatılırken de gördüğünüz gibi, bir cümlenin tümleci üzerinde gerçekleşen eylemler GEÇİŞLİ olarak adlandırılırlar. Olumlu cümleler de когó? (kimi?), что? (neyi?) sorularına cevap veren tümleç -İ HALİ’nde takı alır.

- Когó вы видите в садý? - Bahçede kimi görüyorsunuz?
- Я вижу студéнта. - Ben öğrenciyi görüyorum.
- Что вы сейчáс читáете? - Şimdi siz neyi okuyorsunuz?
- Сейчáс я читáю газéту. - Şimdi ben gazeteyi okuyorum.

читáть/прочитáть (что?) okumak (neyi?)
писáть/написáть (что?) yazmak (neyi?)
видеть/увидеть (когó? что?) görmek (kimi? neyi?)
слýшать/послýшать (когó? что?) dinlemek (kimi? neyi?)
слышать/услышать (когó? что?) işitmek (kimi? neyi?)
звать/позвáть (когó? что?) çağırmak (kimi? neyi?)

Cümlenin tümleci üzerinde doğrudan etkili olmayan fiiller GEÇİŞSİZ fiillerdir.

думáть/подýмать düşünmek
идти/пойти gitmek
рабóтать/порабóтать çalışmak
летáть/летéть uçmak

Dönüşlülük takısı olan -ся ile biten fiiller GEÇİŞSİZ’dirler. Çünkü eylem şahsın kendi üzerinde gerçekleşmektedir. Ya da karşılıklı gerçekleşen hareketler söz konusudur.

умывáться/умыться yıkanmak
одевáться/одéться giyinmek
причёсываться/причесáться taranmak
встречáться/встрéтиться karşılaşmak
занимáться/заняться uğraşmak, ilgilenmek
борóться/поборóться savaşmak
ссóриться/поссóриться kavga etmek

GEÇİŞLİ fiiller, bazı durumlarda -İ HALİ yerine -İN HALİ’ni gerekli kılarlar.

1. Bir nesnenin bütünü değil de bir parçası veya bir bölümü anlatılırken.

Купите тетрáдей и бумáги. Birkaç defter ve kağıt satın alınız.
Купите сыра и риса. Biraz peynir ve pirinç satın alınız.
Хотите ещё чáю? Biraz daha çay ister misiniz?

2. GEÇİŞLİ fiiller olumsuz olduğunda tümleç -İN HALİ’nde çekilir.

Олéг читáет книгу (В.п.). Oleg kitabı okuyor.
Вчерá я получил письмó (В.п.). Dün bir mektup aldım.
Вчерá я не получил письмá (Р.п.). Dün bir mektup almadım.
Я люблю читáть приключéнческие ромáны (В.п.). Ben macera romanlarını okumayı severim.
Я не люблю читáть приключéнческих ромáнов (Р.п.).Ben macera romanlarını okumayı sevmem.


FİİL ZAMANLARI

A. НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ - ŞİMDİKİ ZAMAN

Сейчáс я читáю книгу. Şimdi ben kitabı okuyorum. (Eylemin ne zaman tamamlanacağı belli değil.)


B. ПРОШЕДШЕЕ ВРЕМЯ - GEÇMİŞ ZAMAN

Вчерá я читáл книгу. Dün kitabı okuyordum. (Eylemin ne zaman tamamlandığı kesin belli değil.)

C. СЛОЖНОЕ БУДУЩЕЕ ВРЕМЯ - BİLEŞİK GELECEK ZAMAN

Я бýду читáть книгу. Ben kitabı okuyacağım. (Eylemin ne zaman gerçekleştirileceği kesin belli değil.)

3. Periyodik olarak tekrarlanan hareket bildirilirken bu tip fiiller kullanılır.

кáждый (день) her (gün)
кáждая (недéля) her (hafta)
кáждое (собрáние) her (toplantı)
кáждый (час) her (saat)
всегдá her zaman
чáсто sık sık
иногдá ara sıra
обычно genellikle
рéдко nadiren

Кáждое ýтро я дéлаю зарядку. Ben her sabah jimnastik yapıyorum.
Сергéй всегдá помогáл мне в решéнии задáч. Sergey, problemlerin çözümünde bana her zaman yardımcı oluyordu.
Я обычно читáю тéксты вéчером. Ben metinleri genellikle akşamları okuyorum.
Кáждый мéсяц я покупáл две книги. Ben her ay iki kitap satın alıyorum.

4. Bu fillerden sonra kullanılın filler yalnız TAMAMLANMAMIŞ eylem biçiminde kullanılmaktadır.

начинáть/начáть başlamak
начинáть/начáть занимáться çalışmaya başlamak
продолжáть/продóлжить devam etmek
продолжáть/продóлжить смотрéть bakmaya devam etmek
кончáть/кóнчить bitirmek
кончáть/кóнчить рабóтать çalışmayı bitirmek
прекращáть/прекратить bitirmek, kesmek
прекращáть/прекратить разговáривать konuşmayı kesmek
переставáть/перестáть bitirmek, kesmek
переставáть/перестáть кричáть bağırmayı bitirmek, kesmek
привыкáть/привыкнуть alışmak
привыкáть/привыкнуть рáно вставáть erken kalkmaya alışmak
отвыкáть/отвыкнуть vazgeçmek, soğumak
отвыкáть/отвыкнуть курить sigaradan vazgeçmek
полюбить sevmeye başlamak, sevmek
полюбить читáть okumayı sevmek
разлюбить artık sevmek
разлюбить писáть стихи şiir yazmayı artık sevmek
научиться öğrenmek
научиться плавáть yüzmeyi öğrenmek
разучиться yapmayı unutmak
разучиться говорить по-рýсски Rusça konuşmayı unutmak
надоедáть/надоéсть bıkmak, sıkılmak
надоедáть/надоéсть отдыхáть dinlenmekten bıkmak, sıkılmak
уставáть/устáть yorulmak
уставáть/устáть слýшать dinlemekten yorulmak
избегáть kaçınmak, kaçmak
избегáть встречáться karşılaşmaktan kaçmak

5. Bir şahıstan diğer bir şahsa yönetilen tavsiye, yasaklanma veya olanaksızlık TAMAMLANMAMIŞ eylem ile ifade edilir.

не нáдо (не нýжно) yapma (yapmayın)
Не нáдо так грóмко говорить: ты мне мешáешь. Bu kadar yüksek sesle konuşma, beni rahatsız ediyorsun.
не слéдует yapma (yapmayın)
Не слéдует приходить так пóздно. Bu kadar geç gelmeyin.

не стóит değmez
Не стóит смотрéть этот фильм: он не интерéсный. Bu filmi seyretmeye değmez, hiç ilginç değil.

достáточно yeter, yeterlidir
Достáточно говорить на эту тéму. Bu konu yeterince konuşuldu.

врéдно zararlıdır
Тебé врéдно курить. Senin için sigara içmek zararlıdır.

бесполéзно anlamsız, anlamı yok
Бесполéзно емý что-либо Ona bir şeyler anlatmak anlamsızdır, o
объяснять: он не хóчет слýшать. hiç dinlemek istemiyor.


СОВЕРШЕННЫЙ ВИД ГЛАГОЛА - TAMAMLANMIŞ EYLEM BİÇİMİ

1. Bu tip fiiller TAMAMLANMIŞ eylem bildirirler.

прочитáть (сов.) okumak
написáть (сов.) yazmak
изучить (сов.) çalışmak

Я прочитáю эту книгу. Ben bu kitabı okuyacağım. (Kitap mutlaka okunup bitirilmiş olacak.)
Я прочитáл эту книгу. Ben artık bu kitabı okudum bitirdim. (Kitabı okuyup tamamladım.)

Kesin GEÇMİŞ ve kesin GELECEK ZAMAN’da bitirme, sonuç alma vardır.

2. Bu tip fiiller iki zamanda kullanılır. Tamamlama, bir sonuç alma söz konusu olduğundan GEÇMİŞ ve GELECEK ZAMAN’da kullanılırlar.

Зáвтра ýтром я напишý письмó. Yarın sabahleyin bir mektup yazacağım. (Mektup mutlaka yazılmış bitirilmiş olacak.)
Вчерá вéчером сестрá написáла письмó. Dün akşamleyin kız kardeş bir mektup yazdı. (Mektup mutlaka yazıldı, bitirildi.)

3. Bu tip fiiller, yapılan iş ve hareketin bitirilme, sonuçlandırılmasının yanı sıra aynı zamanda bir kez yapıldığını, anlık olduğunu gösterirler. Yani hareket bir kez yapılmış, bir anda bitmiş ve son bulmuştur.

вдруг ansızın, aniden, birden
неожиданно beklenmedik halde
срáзу hemen

Официáнт вдруг оттолкнýл стул. Garson ansızın sandalyeyi itti. (Bir hamlede yapıldı bitti.)
Мой друг постучáл в дверь. Arkadaşım kapıyı çaldı. (Bir anda çalındı, bitirildi.)
Мáльчик срáзу шагнýл верёд. Çocuk hemen bir adım ileriye gitti. (Bir adım ileri atıldı ve hareket bitti.)


TAMAMLANMAMIŞ VE TAMAMLANMIŞ EYLEMLERİN BİÇİM OLARAK AYRILMASI

Aynı anlamı karşılayan fiillerin TAMAMLANMAMIŞ (несов.) mı yoksa TAMAMLANMIŞ (сов.) mı eylem bildirdiğini teşhis edebilmek için bu iki tip fiilin ayrıca özelliklerini, başka bir deyişle türetilmiş yollarını bilmek zorundayız.

TAMAMLANMAMIŞ eylem (несов.) olan fiillerin önüne değişik örnekler getirmek suretiyle TAMAMLANMIŞ eylem (сов.) yapılır. Her fiil önüne aldığı bu örneklere göre değişik anlam kazanır.

читáть (несов.) - прочитáть (сов.) okumak
Утром я читáл стихи. Sabahleyin şiir okuyordum.
Вчера я прочитáл стихи. Dün şiirleri okudum.

писáть/написáть yazmak
Я писáл мой доклáд. Ben raporumu yazıyordum.
Вчерá я написáл мой доклáд. Dün raporumu yazdım.

дéлать/сдéлать yapmak
Мой сын сидéл и дéлал домáшнее задáние. Oğlum oturuyor ve ödevi yapıyordu.
Он сдéлал домáшнее задáние за два часá. O ödevini iki saat içinde yaptı bitirdi.


крéпнуть/окрéпнуть kuvvetlenmek
Спортсмéны за лéто окрéпли. Sporcular yaz boyunca kuvvetlendiler (güç topladılar).

1. По- öneki:

(a) По- öneki fiillere TAMAMLAMA, BİTİRME anlamı katar.

пострóить (стрóить) inşa etmek
Строители пострóили нóвое здáние İnşaatçılar yeni binayı üç yılda inşa
за три гóда. ettiler bitirdiler.

потемнéть (темéеть) kararmak
Потемнéло. Hava karardı.

похудéть (худéть) zayıflamak
Онá óочень похудéла. O çok zayıfladı.

По- önekinin yanında про-, на-, с-, о- ve раз- gibi önekleri de fiillere benzeri anlamı katarlar.

прочитáть (читáть) okumak (okumayı bitirmek)
Я ужé прочитáл эту книгу. Bu kitabı artık okudum bitirdim.

написáть (писáть) yazmak
Он написáл письмó и послáл егó мне. O mektup yazdı ve onu bana gönderdi.


сдéлать (дéлать) yapmak
Ученик сдéлал домáшнее задáние вóвремя. Öğrenci ödevi tam zamanda yaptı.


спеть (петь) şarkı söylemek
Онá спéла красивую пéсню на вéчере. O partide güzel bir şarkı söyledi.


оглóхнуть (глóхнуть) kulağı sağır olmak
Старик оглóх. İhtiyar sağır oldu.

ослéпнуть (слéпнуть) gözleri kör olmak
Больнóй ослéп. Hasta kör oldu.
разделить (делить) bölmek
Они раздели кекс на рáвные чáсти. Onlar keki eşit parçalara böldüler.


разбудить (будить) uyandırmak
Наконéц я егó разбудил. Onu nihayet uyandırdım.

(b) По- öneki bazı eylemlerin BİR SÜRE için yapıldığı anlamını kazandırır.

почитáть (читáть) (bir süre) okumak
Пéред обéдом я почитáю. Öğleden önce biraz okuyacağım.

посидéть (сидéть) (bir süre) oturmak
Мы посидéли немнóго в пáрке. Akşamleyin parkta bir süre oturduk.

порабóтать (рабóтать) (bir süre) çalışmak
Он вчерá нóчью немнóго порабóтал над доклáдом. O dün gece bir süre rapor üzerinde çalıştı.

погулять (гулять) (bir süre) dolaşmak
Пóсле визита мы немнóго погуляли в гóроде. Ziyaretten sonra bir süre şehirde dolaştık.

(c) По- öneki bazı eylemlere BAŞLAMAK anlamı katar.

полетéть (летéть) uçmak, uçmaya başlamak
Самолёт полетéл. Uçak uçtu.

поéхать (éхать) gitmek
Мы поéхали. Biz yola çıktık.
Пóезд наконéц поéхал. Tren sonunda hareket etti.
2. За- öneki fiillere BAŞLAMAK anlamı katar.

заплáкать (плáкать) ağlamak (ağlamaya başlamak)
Мой сын упáл на зéмлю и нáчал плáкать. Oğlum yere düştü ve ağlamaya başladı.


закричáть (кричáть) haykırmak, bağırmak
Стóрож закричáл. Bekçi bağırmaya başladı.

задрожáть (дрожáть) titremek (titremeye başlamak)
У неё рýки задрожáли от стрáха. Korkudan onun elleri titremeye başladı.

3. Bunların dışında başka örnekler de fiillerin önüne eklenmek suretiyle TAMAM-
LANMIŞ (сов.) yapılır.

(a) войти girmek
выйти çıkıp gitmek
уйти yayan ayrılmak (gitmek)
дойти (yayan) ulaşmak
отойти ayrılıp gitmek
сойти inmek
прийти (yayan) gelmek
зайти bir yere girmek, uğramak
перейти (yayan) geçmek

Учитель вошёл в класс. Öğretmen sınıfa girdi.
Учитель вышёл из клáсса. Öğretmen sınıftan çıktı.
Брáта нет дóма: он ушёл. Erkek kardeşim evde yok. O gitti.
Я дошёл до шкóлы за дéсять минýт. Okula kadar 10 dakikada geldim.
Ученик отошёл от доски. Öğrenci tahtadan ayrılıp gitti.
Сестрá сошлá на этой останóвке. Kız kardeş bu durakta indi.
Ко мне пришёл товáрищ. Bana arkadaşım geldi.
Он зашёл за мной. O beni almaya uğradı.
Мы вмéсте перешли дорóгу. Yolu karşıdan karşıya birlikte geçtik.


(b) писáть / списáть (kitaptan diyaloğu) kopya etmek
дописáть yazmayı bitirmek
выписать abone olmak; kesmek, yazmak
вписáть dahil etmek, yazmak
переписáть yeniden yazmak
приписáть yazıya bir şey daha eklemek
записáть not etmek
исписáть sonuna kadar yazmak
подписáть (protokol) imzalamak
надписáть (kitabı) imzalamak
прописáть ilaç yazmak, kaydetmek
описáть tarif etmek
расписáть resim yapmak, renkleri katmak

Ученик хорошó списáл текст. Öğrenci metnin iyi bir kopyasını aldı.
Он дописáл письмó. O mektup yazmayı bitirdi.
Мы не выписали эти газéты в этом мéсяце. Biz bu ay bu gazetelere abone olmadık.
Я снóва переписáла рабóту. Çalışmayı yeniden yazdım.
Отéц приписáл нéсколько слов к письмý. Baba mektuba birkaç kelime ekledi.
Я хорошó записáл лéкцию. Derste iyi not tuttum.
Дирéктор подписáл заявлéние учительницы. Müdür bayan öğretmenin dilekçesini imzaladı.
Писáтель надписáл свою книгу для нас. Yazar bizim için kitabını imzaladı.
Врач прописáл мне лекáрство от кáшля. Doktor bana öksürük ilacını yazdı.
Поэт описáл прирóду своегó крáя. Şair kendi memleketinin doğasını tarif etti.

4. Önekli ya da öneksiz bir grup fiilin mastar takısından önceki -ва soneki atılarak
fiil TAMAMLANMIŞ (сов.) yapılır.

давáть/дать vermek
Мой друг давáл мне книги во врéмя óтдыха. Tatil sırasında arkadaşım bana kitaplar veriyordu.
Вчерá учитель дал мне интерéсный ромáн. Dün öğretmen bana ilginç bir roman verdi.

передавáть/передáть yayın yapmak
Эту нóвость передáли по рáдио. Bu haberi radyoda yayınladılar.
сдавáть/сдать (sınavdan) geçmek
Моя дочь легкó сдалá экзáмен по физике. Benim kızım fizik sınavını kolayca verdi (geçti).

создавáть/создáть yaratmak, oluşturmak
Учёный создáл нóвую теóрию. Bilim adamı yeni bir teori oluşturdu.

признавáть/признáть kabul etmek (tanımak)
Онá не узнáла свою дочь пóсле стóльких лет. O kendi kızını bunca yıllar sonra tanımadı.

узнавáть/узнáть öğrenmek, tanımak
Он не узнáл меня чéрез пять лет. Beş yıl sonra o beni tanımadı (tanıyamadı).

вставáть/встать kalkmak; doğmak, yükselmek
Вчерá вéчером я встал óчень пóздно. Dün sabah çok geç kalktım.


преодолевáть/преодолéть aşmak, geçmek
В концé концóв мы преодолéли все препятствия. Sonunda bütün engelleri aştık.


забывáть/забыть unutmak
Мы забыли ключ дóма. Anahtarımızı evde unuttuk.

открывáть/открыть açmak
Открóйте вáши учéбники, пожáлуйста! Ders kitaplarınızı açınız, lütfen!



5. Bir başka grup TAMAMLANMAMIŞ (несов.) fiili ise, mastar takısından önceki
-а, -я harflerini kaybeder ve yarine -и alarak TAMAMLANMIŞ (сов.) olurlar.

изучáть/изучить öğrenmek
Они изýчат рýсский язык в России. Onlar Rusya’da Rusça öğrenecekler.

кончáть/закóнчить bitirmek
Студéнты закóнчили урóки в пять часóв. Öğrenciler dersleri saat 5’te bitirdiler.


решáть/решить çözmek
Олéг решил сáмые трýдные задáчи. Oleg en zor soruları çözdü.


проверять/провéрить kontrol etmek
Мехáник провéрил двигатель машины. Teknisyen arabanın motorunu kontrol etti.

получáть/получить almak
Я получил вчерá от негó открытку. Dün ondan bir post kart aldım.

выполнять/выполнить yapmak, gerçekleştirmek
Дéти выполнили рабóту. Çocuklar işi yaptılar.

покупáть/купить satın almak
Я купил билéт на нóвый фильм. Ben yeni film için bilet satın aldım.

6. Sonu -ать ile biten bir grup fiil ise bu soneki yerine ya -ти (-сть) yada -ти
(-зть) alırlar.

вырастáть/вырасти yetişmek, büyümek
спасáть/спасти kurtarmak
нападáть/напáсть (д düşer) saldırmak, taarruz etmek

Он спас мне жизнь во врéмя войны. Savaş sırasında o benim hayatımı kurtardı.
Враг напáл на нас нóчью. Düşman bize gece saldırdı.

7. Bir grup fiil sonundaki -ать soneki yerine -нуть soneki alarak TAMAMLANMIŞ
(сов.) olurlar.

кричáть/крикнуть (ч - к) haykırmak, bağırmak
Стóрож крикнул во врéмя стрельбы. Ateş açılma sırasında bekçi haykırdı.


достигáть/достигнуть başarmak
Они достигли больших успéхов во всех сфéрах. Onlar her alanda büyük başarılar elde ettiler.

исчезáть/исчéзнуть kaybolmak
Вéчером сóлнце исчéзло за горизóнтом. Akşamleyin güneş ufkun gerisinde kayboldu.

толкáть/толкнýть itmek
Он вдруг толкнýл меня. Birden beni itti.

махáть/махнýть sallamak
Когдá онá меня увидела, онá махнýла мне рукóй. Beni gördüğünde bana el salladı.


8. Bir grup fiil kökündeki harf değişikliği ile TAMAMLANMAMIŞ (несов.) ve TAMAMLANMIŞ (сов.) biçimleri yapılmaktadır.

избирáть/избрáть seçmek
выбирáть/выбрать seçmek
призывáть/призвáть çağırmak
собирáть/собрáть toplamak
удирáть/удрáть kaçmak
засыпáть/заснýть uyumak, kestirmek
поднимáть/поднять kaldırmak
понимáть/понять anlamak
начинáть/начáть başlamak
помогáть/помóчь yardım etmek
предостерегáть/предостерéчь uyarmak
увлекáть/увлéчь çekmek
опáздывать/опоздáть geç kalmak
осмáтривать/осмотрéть incelemek
предлагáть/предложить teklif etmek
прилагáть/приложить yanına koymak
касáться/коснýться dokunmak
стирáть/стерéть silmek
умирáть/умерéть ölmek
запирáть/заперéть kilitlemek
зажигáть/зажéчь yakmak

9. Az sayıda fiilin ise TAMAMLANMAMIŞ (несов.) ile TAMAMLANMIŞ (сов.) bi-
çimleri tamamen farklı köklerden yapılmaktadır.

говорить/сказáть konuşmak, söylemek
Студéнт говорил с учителем. Öğrenci öğretmen ile konuşuyordu.
Учитель сказáл ей нéсколько приятных слов. Öğretmen ona birkaç güzel söz söyledi.

брать/взять almak
Вчерá я взял словáрь у дрýга. Dün arkadaşımdan bir sözlük aldım.
класть/положить bir yere koymak (bırakmak)
Я положил портфéль на стол. Çantayı masaya koydum.

ловить/поймáть yakalamak, avlamak
Рыбáк поймáл мáленькую рыбу. Balıkçı küçük bir balık yakaladı.

находить/найти bulmak
Сын нашёл мать на кýхне. Oğul annesini mutfakta buldu.

садиться/сесть oturmak
Садитесь, пожáлуйста! Oturunuz, lütfen!
Он сел рядом с дирéктором. O müdürün yanına oturdu.

ложиться/лечь uzanmak, yatağa yatmak
Вчерá нóчью я лёг в дéсять. Dün gece saat 10’da yattım.

становиться/стать olmak
Он стал óпытным врачóм. O tecrübeli (iyi) bir doktor oldu.



использованы материалы fono
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2008/09/11 11:24
НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ - ŞİMDİKİ VE GENİŞ ZAMAN

Rusça eklerle türetilmiş çekimli bir dil olduğundan fiiller de, sonuna şahıs ve cins ekleri alarak çekilirler. Rusçada zaman formları çok fazla değildir.
TAMAMLANMAMIŞ eylem (несов.) bildiren fiillerin Şahıs Zamirleri’ne göre iki tip takı ile yapılan çekimi, hem ŞİMDİKİ hem de GENİŞ ZAMAN anlamlarını karşılarlar.

1. BİRİNCİ TİP (I) (-E TİPİ) eklerle çekilen fiiller.

Bu tip eklerle çekilen fiillerde mastar takısından sonra geriye kalan köke şahıslara göre farklı ekler getirilir.




ŞAHISLAR BİRİNCİ TİP ÇEKİM (I) TÜRKÇE ANLAMI


ЧИТАТЬ EKLER OKUMAK


я читáю -ю Ben okuyorum (okurum).
ты читáешь -ешь Sen okuyorsun (okursun).
он }читáет }-ет }O okuyor (okur).
онá }читáет }-ет }O okuyor (okur).
онó }читáет }-ет }O okuyor (okur).
мы читáем -ем Biz okuyoruz (okuruz).
вы читáете -ете Siz okuyorsunuz (okursunuz).
они читáют -ют Onlar okuyorlar (okurlar).



Читáть (okumak) (I) fiilinin çekim tablosunda görüldüğü gibi, BİRİNCİ TİP şahıs çekim ekleri:
1nci tekil şahıs: -ю
2nci tekil şahıs: -ешь
3ncü tekil şahıs: -ет
1nci çoğul şahıs: -ем
2nci çoğul şahıs: -ете
3ncü çoğul şahıs: -ют
Bazı fiillerde 1nci tekil şahıs ile 3ncü çoğul şahıs çekim ekleri -у, -ут olarak değişir ve çekim eki -ё ile başlar.



ŞAHISLAR BİRİNCİ TİP ÇEKİM (I) TÜRKÇE ANLAMI


ИДТИ EKLER GİTMEK


я идý -у Ben gidiyorum (giderim).
ты идёшь -ёшь Sen gidiyorsun (gidersin).
он }идёт }-ёт O gidiyor (gider).
онá
онó
мы идём -ём Biz gidiyoruz (gideriz).
вы идёте -ёте Siz gidiyorsunuz (gidersiniz).
они идýт -ут Onlar gidiyorlar (giderler).



2. İKİNCİ TİP (II) (-İ TİPİ) eklerle çekilen fiiller.

Yine TAMAMLANMAMIŞ eylem (несов.) bildiren bazı fiillerin, mastar takısı atıldıktan sonra geriye kalan köke İKİNCİ TİP çekim ekleri getirilerek çekimleri yapılır.



ŞAHISLAR İKİNCİ TİP ÇEKİM (II) TÜRKÇE ANLAMI


ГОВОРИТЬ EKLER KONUŞMAK


я говорю -ю Ben konuşuyorum (konuşurum).
ты говоришь -ишь Sen konuşuyorsun (konuşursun).
он }говорит }-ит O konuşuyor (konuşur).
онá
онó
мы говорим -им Biz konuşuyoruz (konuşuruz).
вы говорите -ите Siz konuşuyorsunuz (konuşursunuz).
они говорят -ят Onlar konuşuyorlar (konuşurlar).



İKİNCİ TİP eklerle çekilen fiillerin, 1nci tekil ile 3ncü çoğul şahısları -у ve -ат şeklinde olanları vardır.



ŞAHISLAR İKİNCİ TİP ÇEKİM (II) TÜRKÇE ANLAMI


СТУЧАТЬ EKLER VURMAK, TAKIRDAMAK


я стучý -у Ben vuruyorum (vururum).
ты стучишь -ишь Sen vuruyorsun (vurursun).
он }стучит }-ит O vuruyor (vurur).
онá
онó
мы стучим -им Biz vuruyoruz (vururuz).
вы стучите -ите Siz vuruyorsunuz (vurursunuz).
они стучáт -ат Onlar vuruyorlar (vururlar).




Her iki tip çekim eklerinde, 2nci tekil şahıs eki -ешь ve -ишь şeklinde YUMUŞAK İŞARET (ь) ile bitmektedir.

VURGUYU ŞAHIS EKLERİ ÜZERİNE ALAN FİİLLER

1. Mastar takısı -ти olan fiillerde vurgu şahıs çekim eklerinin üzerine düşer.

идти - идý, идёшь, . . . идýт gitmek
нести - несý, несёшь, . . . несýт elde taşımak

2. Sonu -чь ile biten fiiller de aynı şekilde vurguyu şahıs çekim eklerine alırlar.

берéчь - берегý, бережёшь, . . . берегут korumak
стерéчь - стерегý, стережёшь, . . . стерегýт bekçilik yapmak, muhafızlık yapmak

мочь/смочь -e bilmek
помóчь yardım etmek
Son iki fiilin 1nci tekil şahıs çekim ekleri vurguludur.



ŞAHISLAR МОЧЬ/СМОЧЬ FİİLİ ПОМОЧЬ FİİLİ


я могý/смогý помогý
ты мóжешь/смóжешь помóжешь
он }мóжет/смóжет помóжет
онá
онá
мы мóжем/смóжем помóжем
вы мóжете/смóжете помóжете
они мóгут/смóгут помóгут



3. Mastar şeklinde за-, зна-, ста-‘dan hemen sonra -ва sonekine sahip olan fiillerde, bu sonek ŞİMDİKİ ZAMAN çekiminde düşer.

давáть - даю, даёшь, . . . дают vermek
узнавáть - узнаю, узнаёшь, . . . узнают tanımak

4. Bünyesinde -и seslisi bulunan tek heceli fiillerde, bu harf düşer, yerine YUMUŞAK İŞARET (ь) gelir.

шить - шью, шьёшь, . . . шьют dikmek
лить - лью, льёшь, . . . льют dökmek
пить - пью, пьёшь, . . . пьют içmek

Ancak вы- öneki alan fiillerde vurgu bu öneke kayar.
выпить - выпью, выпьёшь, . . . выпьют içmek

5. Mastar şeklinde -ере hecesine sahip fiillerde “е”ler düşer ve vurgu şahıs çekim ekine düşer.
умерéть - умрý, умрёшь, . . . умрýт ölmek
заперéть - запрý, запрёшь, . . . запрýт kilitlemek

6. Aşağıdaki fiilleri ve çekimlerini ezberleyiniz.
взять - возьмý, возьмёшь, . . . возьмýт almak
брать - берý, берёшь, . . . берýт almak
звать - зовý, зовёшь, . . . зовýт çağırmak
ждать - жду, ждёшь, . . . ждут beklemek
жить - живý, живёшь, . . . живýт yaşamak
смеяться - смеюсь, смеёшься, . . . смеются gülmek

İKİNCİ TİP eklerle çekilen fiillerden, vurguyu şahıs çekim ekine alan fiiller:

говорить - говорю, говоришь, . . . говорят konuşmak
гремéть - гремлю, гремишь, . . . гремят gürlemek
дрожáть - дрожý, дрожишь, . . . дрожáт titremek
кричáть - кричý, кричишь, . . . кричáт bağırmak
лежáть - лежý, лежишь, . . . лежáт uzanmak
летéть - лечý, летишь, . . . летят uçmak
молчáть - молчý, молчишь, . . . молчáт susmak
сидéть - сижý, сидишь, . . . сидят oturmak
спать - сплю, спишь, . . . спят uyumak
стоять - стою, стоишь, . . . стоят ayakta durmak
стучáть - стучý, стучишь, . . . стучáт vurmak, takırdamak
решить - решý, решишь, . . . решáт çözmek
спешить - спешý, спешишь, . . . спешáт acele etmek


BİRİNCİ ve İKİNCİ tip eklerle çekilen fiillerde vurguyu köke alan fiiller:

A. Vurguyu şahıs çekim ekinin üzerine alan fiillerin hangi tip eklerle çekildiğini belirlemek oldukça kolaydır.
Örneğin:
нести (I) - несý, несёшь, . . . несýт
стучáть (II) - стучý, стучишь, . . . стучáт
B. Vurguyu şahıs çekim ekinin üzerine almayan fiillerin hangi çekim tipine göre çekildiği mastar şeklinden belirlenir.

Şimdi BİRİNCİ ve İKİNCİ TİP fiil çekimlerini bir tabloyla özetleyelim.
BİRİNCİ TİP EKLERLE
ÇEKİLEN FİİLLER (I)



1.   Sonu -ить ile biten yalnızca iki fiil:
брить (tıraş olmak) стелить (sermek)
я брéю я стелю
ты брéешь ты стéлешь
... ...
они брéют они стéлют


2.   7 adedi hariç olmak üzere, sonu -еть
ile biten fiiller:
умéть(muktedir olmak) болéть(hastalanmak)

я умéю я болéю
ты умéешь ты болéешь
... ...
они умéют они болéют



3.   4 adedi hariç olmak üzere, -ать
(-ять) ile biten fiiller:
понимáть (anlamak)
надéяться (ümit etmek)

İKİNCİ TİP EKLERLE
ÇEKİLEN FİİLLER (II)


1.   Sonu -ить ile biten bütün diğer fiiller:
стрóить (inşa etmek) купить (almak)
я стрóю я куплю
ты стрóишь ты кýпишь
... ...
они стрóят они кýпят


2.   Sonu -еть ile biten 7 adet fiil:
видеть (görmek)
смотрéть (bakmak)
терпéть (sabretmek)
вертéть (daire çizmek, çevirmek)
зависеть (bağlı olmak)
ненавидеть (nefret etmek)
обидеть (kırmak, incitmek)
Bu fiillerin öneklerle türeyen diğer türevleri de aynı şeklide çekilirler.


3.   -ать ile biten 4 adet fiil:
дышáть (nefes almak)
слышать (işitmek)
держáть (tutmak, muhafaza etmek)
гнать (kovmak)



Bunların dışında bütün fiiller BİRİNCİ TİP (I) eklerle çekilmektedir.
Fakat хотéть (istemek), бежáть (koşmak) ve чтить (hürmet etmek) gibi fiillerin bazı çekim takıları BİRİNCİ bazı çekim takıları İKİNCİ TİP fiil çekimlerine uyarlar.




хотéть (istemek),


я хочý
ты хóчешь
он
онá }хóчет
онó
мы хотим
вы хотите
они хотят


бежáть (koşmak)


я бегý
ты бежишь
он
онá }бежит
онó
мы бежим
вы бежите
они бегýт


чтить (hürmet etmek)


я чту
ты чтишь
он
онá }чтит
онó
мы чтим
вы чтите
они чтут




ŞİMDİKİ VE GENİŞ ZAMAN FİİL KÖKÜNÜN TESPİTİ

1. Bir fiilin doğru çekimini yapılabilmek için; yalnızca MASTAR şeklini bilmek yeterli değildir. Aynı zamanda fiilin ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN çekim kökünün bilinmesine ihtiyaç vardır.
2. ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN çekim kökünü elde etmek için, şahıs çekim eki atılmaktadır. Geriye kalan kısım yalın çekim köküdür. Elde edilen kök; ya MASTAR takısı atıldıktan sonraki hal ya da sonunda sessiz harf değişimi yapmış haldir.

они читáют (чита-ют)
они рабóтают (работа-ют)

Bu fiillerin MASTAR şekillerinin чита-ть, работа-ть olduğu düşünüldüğünde, kökte herhangi bir değişiklik olmadığı görülür.
Bir çok kök de sessiz harf değişimi olmuştur. Ve hatta aynı fiilin 1nci tekil, 2nci tekil ve 3ncü çoğul şahsında üç değişik sessiz değişmesi olabilir.

писáть I (yazmak) я пишý ты пишешь ... они пишут
ходить II (yürümek, gitmek) я хожý ты хóдишь ... они хóдят
мочь II (muktedir olmak) я могý ты мóжешь ... они мóгут

3. Fiillerin ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN çekim kökleri:

(a) Emir Kipinin yapılmasında:

писáть - они пишут (пиш-ут)
пиш-и - пиши, пишите yazın, yazınız
идти - они идýт (ид-ут)
ид-и - иди, идите gidin, gidiniz
читáть - они читáют (чита-ют)
чита-й - читáй, читáйте okuyun, okuyunuz

(b) Fiil Sıfatların yapılmasında:

читáть - они читáют (чита-ют)
чита-ющ-ий - читáющий okuyan
идти - они идýт (ид-ут)
ид-ущ-ий - идýщий giden
писáть - они пишут (пиш-ут)
пиш-ущ-ий - пишущий yazan

(c) Fiil Zarfların yapılmasında:

читáть - они читáют (чита-ют)
чита-я - читáя okuyarak
идти - они идýт (ид-ут)
ид-я - идя yürüyerek
4. Bazı fiillerin MASTAR kökü ile GENİŞ ZAMAN çekim kökü aynı olabilir.

читáть - чита-ть (mastar)
я чита-ю (çekim kökü)
нести - нес-ти (mastar)
я нес-у (çekim kökü)

5. MASTAR kökü aynı harfle biten fiillerin, ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN çekim kökü tamamen farklı harfle bitiyor olabilir.

давáть - дава-ть
они да-ют (я даю)
рéзать - реза-ть
они реж-ут (я рéжу)




использованы материалы fono
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2008/09/11 11:44
ПРОШЕДШЕЕ ВРЕМЯ - GEÇMİŞ ZAMAN

Rusçada hem TAMAMLANMIŞ hem de TAMAMLANMAMIŞ eylem (совершéн- ный вид и несовершéнный вид) bildiren fiillerin GEÇMİŞ ZAMAN şekli kullanılmaktadır.
Her iki tip fiilin GEÇMİŞ ZAMAN şekli aynı yolla yapılır ancak farklı anlamları karşılarlar.

FİİLLERİN GEÇMİŞ ZAMAN ÇEKİM EKLERİ

Her iki tip fiilin de GEÇMİŞ ZAMAN çekim ekleri CİNS ve SAYIYA göredir. Bütün cinslerin çoğulu için tek takı vardır.


ERİL CİNS (м.р.):


DİŞİL CİNS (ж.р.):
-ла

NÖTR CİNS (ср.р.):
-ло

ÇOĞUL (мн.ч.):

-ли

1. Sonu -ть ile biten fiillerin GEÇMİŞ ZAMAN şekli türetilirken, MASTAR takısı
(-ть) atıldıktan sonra geriye kalan kök GEÇMİŞ ZAMAN takıları eklenir.

читáть I - чита-ть okumak
чита-л
Я (ты, он) читáл. Ben okuyordum.
Ben okurdum.
Ben okudum.
Я (ты, онá) читáла. Ben okuyordum.
Ben okurdum.
Ben okudum.
Онó читáло. O okuyordu.
O okurdu.
O okudu.
Мы (вы, они) читáли. Biz okuyorduk.
Biz okurduk.
Biz okuduk.

говорить II - говор-ить konuşmak
говори-л
Я (ты, он) говорил. Ben konuşuyordum.
Ben konuşurdum.
Ben konuştum.
Я (ты, онá) говорила. Ben konuşuyordum.
Ben konuşurdum.
Ben konuştum.
Онó говорило. O konuşuyordu.
O konuşurdu.
O konuştu.
Мы (вы, они) говорили. Biz konuşuyorduk.
Biz konuşurduk.
Biz konuştuk.


2. Sonu -сти ve -зти soneki ile biten fiillerin GEÇMİŞ ZAMAN şekli.


ŞAHISLAR НЕСТИ РАСТИ ВЕЗТИ


я, ты, он нёс рос вёз

я, ты, онá неслá рослá везлá

онó неслó рослó везлó

мы, вы, они несли росли везли

Yukarıdaki örneklerde de görüldüğü gibi; BASİT GELECEK ZAMAN şeklinin çekim kökünde д veya т harflerinden birisi bulunmayan fiillerin ERİL CİNS çekimleri
-л GEÇMİŞ ZAMAN takısı almazlar.
он нёс он вёз он рос

Diğer cins GEÇMİŞ ZAMAN takıları da bu kökün üzerine doğrudan eklenir.
онá неслá онó неслó они несли
онá везлá онó везлó они везли
онá рослá онó рослó они росли

3. ŞİMDİKİ ZAMAN veya BASİT GELECEK ZAMAN çekim kökünün sonuna д ve т olanların çekiminde farklılıklar.

вести/повести elinden tutup götürmek; yönetmek
он вёл они вели
онá велá
онó велó

Bu fiilin GEÇMİŞ ZAMAN şekli yukarıdaki çekim kuralından biraz farklıdır. ERİL CİNS’te de -л vardır.

приобрести (сов.) elde etmek; kazanmak, almak
он приобрёл они приобрели
онá приобрелá
онó приобрелó
Я приобретý. Ben alacağım.

упáсть (сов.) düşmek
он упал они упáли
онá упáла
онó упáло
Я упадý. Ben düşeceğim.

сесть (сов.) oturmak
он сел они сéли
онá сéла
онó сéло
Я сяду. Ben oturacağım.

4. Идти (yayan gitmek) fiilin ve öneklerle yapılan türevlerinin hepsinin GEÇMİŞ
ZAMAN çekimi tamamen farklı köktendir.

идти (gitmek) прийти (gelmek) уйти (ayrılmak)
он шёл он пришёл он ушёл
онá шла онá пришлá онá ушлá
онó шло онó пришлó онó ушлó
они шли они пришли они ушли



5. Sonu -чь ile biten fiillerin GEÇMİŞ ZAMAN çekimi.

Bu tür fiillerde MASTAR takısı olan -чь atıldıktan sonra kalan kökün sonunda sessiz harf değişimi ya da ilavesi olduktan sonra CİNS ve SAYIYA göre -л, -ла, -ло, -ли takıları alınır. ERİL CİNS’te -л kullanılmaz.

мочь (несов.) muktedir olmak, -e bilmek
он мог они могли
онá моглá
онó моглó

лечь (сов.) yatmak, uzanmak
он лёг они легли
онá леглá
онó леглó

жечь (сов.) yakmak
он жёг они жгли
онá жгла
онó жгло

печь (сов.) pişirmek
он пёк они пекли
онá пеклá
онó пеклó

помóчь (сов.) yardım etmek
он помóг они помогли
онá помоглá
онó помоглó
6. Sonunda -ну soneki bulunan fiillerin GEÇMİŞ ZAMAN şeklinin yapılması.

A. Bünyesinde -ну soneki bulunan TAMAMLANMIŞ eylem (сов.) fiillerin çoğunluğu GEÇMİŞ ZAMAN şeklinde bu soneki korurlar.
крикнуть (bağırmak)
толкнýть (itmek, bastırmak)
мигнýть (göz kırpmak)

я, ты, он крикнул толкнýл мигнýл
я, ты, онá крикнула толкнýла мигнýла
онó крикнуло толкнýло мигнýло
мы, вы, они крикнули толкнýли мигнýли

B. Bir grup fiilin GEÇMİŞ ZAMAN şeklinde bu sonek atılır.

погибнуть (öldürmek)
достигнуть (ulaşmak, yetişmek)
затихнуть (sakinleşmek)
исчéзнуть (kaybolmak)

я, ты, он погиб достиг затих исчéз
я, ты, она погибла достигла затихла исчéзла
оно погибло достигло затихло исчéзло
мы, вы, они погибли достигли затихли исчéзли

7. TAMAMLANMAMIŞ eylem (несов.) bildiren fiiller genel olarak GEÇMİŞ ZAMAN şeklinde -ну’yu atarlar.

вянуть (solmak, bayılmak)
гáснуть (sönmek)
крéпнуть (güçlenmek, kuvvetlenmek)
пáхнуть (kokmak)

я, ты, он вял гас креп пах
я, ты, онá вяла гáсла крéпла пáхла
онó вяло гáсло крéпло пáхло
мы, вы, они вяли гáсли крéпли пáхли
Bu fiiller önek alarak TAMAMLANMIŞ eylem (сов.) olduklarında da bu soneki bünyelerinden atarlar.

вянуть/увянуть
гáснуть/погáснуть
крéпнуть/окрéпнуть
пáхнуть/запáхнуть

я, ты, он увял погáс окрéп запáх
я, ты, онá увяла погáсла окрéпла запáхла
онó увяло погáсло окрéпло запáхло
мы, вы, они увяли погáсли окрéпли запáхли

GEÇMİŞ ZAMAN şeklinde -ну sonekini atan fiiller ERİL CİNS çekiminde -л şahıs cinsiyet eki almazlar.

привыкнуть (alışmak)
погибнуть (ölmek, mahvolmak)
исчéзнуть (kaybolmak)

я, ты, он привык погиб исчéз


8. MASTAR şeklinde -ере hecesi bulunan fiillerin GEÇMİŞ ZAMAN çekimi.

Bu tip fiillerde MASTAR takısı -ть atıldıktan sonra geriye kalan çekim kökünün sonundaki -е harfi de atılır.

умерéть (ölmek)
заперéть (kilitlemek)

я, ты, он ýмер зáпер
я, ты, онá ýмерла заперлá
онó ýмерло зáперло
мы, вы, они ýмерли заперли


ипользованы материалы fono
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2008/09/11 12:00
БУДУЩЕЕ ВРЕМЯ - GELECEK ZAMAN

Rusçada fiillerin, BİLEŞİK ve BASİT olmak üzere iki türlü GELECEK ZAMAN şekli bulunmaktadır.

СЛОЖНОЕ БУДУЩЕЕ ВРЕМЯ - BİLEŞİK GELECEK ZAMAN

1. Bu GELECEK ZAMAN şekli, TAMAMLANMAMIŞ eylem (несов.) bildiren fiillerin, öncesin de быть (olmak) fiilinin şahıslara göre çekimi ile birlikte iki parçalı kullanılması nedeniyle BİLEŞİK GELECEK ZAMAN olarak adlandırılır.

Я бýду читáть. Ben okuyacağım (okuyor olurum).
Ты бýдешь читáть. Sen okuyacaksın (okuyor olursun).
Он (онá, онó) бýдет читáть. O okuyacak (okuyor olur).
Мы бýдем читáть. Biz okuyacağız (okuyor oluruz).
Вы бýдете читáть. Siz okuyacaksınız (okuyor olursunuz).
Они бýдут читáть. Onlar okuyacaklar (okuyor olurlar).

Bu yapıdaki cümleler, GELECEK anlamı vermekte, ancak eylemin sonuna kadar kesin olarak tamamlanacağını karşılamaz.

Я бýду рабóтать в шкóле. Ben okulda çalışacağım. (Çalışmanın kesin olduğu ve sonuna kadar süreceği anlamını karşılamaz.)

- Что вы бýдете дéлать вéчером? - Akşamleyin ne yapacaksınız?
- Вéчером мы бýдем занимáться проéктом. - Akşamleyin proje üzerinde çalışacağız.


- Что вы бýдете дéлать в клýбе? - Siz kulüpte ne yapacaksınız?
- Мы бýдем обéдать в клýбе. - Biz kulüpte yemek yiyeceğiz.

- Как вы бýдете проводить вáше свобóдное врéмя? - Siz boş zamanınızı nasıl geçireceksiniz?
- Я бýду слýшать рáдио и читáть книгу. - Ben radyo dinleyeceğim ve gazete okuyacağım.
- Что вы бýдете дéлать по окончáнии инститýта? - Enstitüyü bitirdiğinde ne yapacaksınız?
- Я ещё не знáю, что я бýду дéлать. - Ne yapacağımı henüz bilmiyorum.

Быть (olmak) fiilinin şahıslara göre yapılan çekimli şekillerinden sonra fiilin MASTAR şekli kullanılır.

ПРОСТОЕ БУДУЩЕЕ ВРЕМЯ - BASİT GELECEK ZAMAN

Şahıs çekim eklerinin ana fiile eklenmesi suretiyle yapılan GELECEK ZAMAN şeklidir.
Çekim ekleri, fiillerin ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN çekim eklerinin aynısıdır. TAMAMLANMIŞ eylem (сов.) bildiren fiiller, çekim yapısına uygun olarak; BİRİNCİ (I) veya İKİNCİ (II) grup eklerden birisiyle çekilirler. Gelecekte kesin olarak, sonuna kadar yapılıp tamamlanacak anlamını karşılar.


TAMAMLANMAMIŞ EYLEM (несов.)


ЧИТАТЬ I (OKUMAK)


Я читáю. Ben okuyorum. Ben okurum.
Ты читáешь. Sen okuyorsun. Sen okursun.
Он
Онá }читáет. O okuyor.O okur.
Онó
Мы читáем. Biz okuyoruz. Biz okuruz.
Вы читáете. Siz okuyorsunuz. Siz okursunuz.
Они читáют. Onlar okuyorlar.


TAMAMLANMIŞ EYLEM (сов.)


ПРОЧИТАТЬ I (OKUMAK)


Я прочитáю. Ben okuyacağım.

Ты прочитáешь. Sen okuyacaksın.
Он
Онá }прочитáет. O okuyacak.
Онó
Мы прочитáем. Biz okuyacağız.

Вы прочитáете. Siz okuyacaksınız.

Они прочитáют. Onlar okuyacaklar.

Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi, читáть (okumak) fiilinin önüne про- öneki gelmiş ve прочитáть fiili yine “okumak” anlamında, ancak ŞİMDİKİ ve GENİŞ ZAMAN’dan GELECEK ZAMAN’a dönüşmüştür. Her iki fiil de aynı eklerle çekilmektedir. Diğer bütün TAMAMLANMAMIŞ (несов.) fiiller de önek alarak TAMAMLANMIŞ eylem (сов.) olduklarında aynı şekilde çekilirler.

НЕСОВ. ВИД СОВ. ВИД
дéлать I (yapmak) сдéлать I (yapmak)
смотрéть II (bakmak) посмотрéть II (bakmak)
писáть I (yazmak) написáть I (yazmak)

Ancak bütün fiiller önek almak suretiyle сов. вид olmaz. Fiillerin büyük bir kısmı MASTAR takısından geriye kalan kök kısmında değişikliğe uğrayarak сов. вид olur. Dolayısıyla her iki fiilin çekimi farklı şekilde yapılabilir.

НЕСОВ. ВИД СОВ. ВИД
получáть I (almak) получить II (almak)
я получáю я получý
ты получáешь ты полýчишь
он (онá, онó) получáет он (онá, онó) полýчит
мы получáем мы полýчим
вы получáете вы полýчите
они получáют они полýчат

давáть I (vermek) дать II (vermek)
я даю я дам
ты даёшь ты дашь
он (онá, онó) даёт он (онá, онó) даст
мы даём мы дадим
вы даёте вы дадите
они дают они дадýт

fono)))) устала ваши ошибки или описки исправлять))))
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Lyolya_22 | 2009/02/11 12:04
Не знала, куда мне можно вклиниться, поэтому решила написать все же здесь...
У меня возникла небольшая проблемка с разницей между глаголами движения "идти" и "ходить" ....
В словарях дается такое пояснение...
Ходить - двигаться, делая шаги неоднократно, в разное время и в разных направлениях.
Идти - движение в один прием и в одном направлении.

Т.е. получается (мысли вслух ).
Идти - движение направленное, с определенной целью, в определенное время.
Ходить - тут нам время не важно, действие неоднократное, в разных направлениях.

Идти - сейчас.
Ходить - обычно, постоянно, всегда.

Например, - я иду в школу. (можно подставить слово "Сейчас", - я сейчас иду в школу).
Я хожу в школу (не именно в данный момент, а ОБЫЧНО).

Девочки, так понятно? Может, кто дополнит, поправит
"Только поэт или святой способен поливать асфальтовую мостовую в наивной вере,
что на ней зацветут лилии и вознаградят его труды" (С.Моэм 'Луна и грош')


Изображение
Аватара пользователя
Lyolya_22
Innamorata pazza d'Italia(Clubber)
 
Сообщения: 13697
Фото: 737
Регистрация: 21 фев 2005
Откуда: Подмосковье :)

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2009/02/11 12:11
если честно, не совсем поняла вопроса)))
тебе надо для иностранца объяснить или что?
вот тут я открыла темку употребление слов в русском языке

сейчас добавлю туда "ходить"

если я не поняла тебя, сорри
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Lyolya_22 | 2009/02/11 12:20
Да, мне надо турку это объяснить... Вчера билась с ним отчаянно
Мне нужна именно разница между этими двумя словами...
За ссылочку спасибо большое!
"Только поэт или святой способен поливать асфальтовую мостовую в наивной вере,
что на ней зацветут лилии и вознаградят его труды" (С.Моэм 'Луна и грош')


Изображение
Аватара пользователя
Lyolya_22
Innamorata pazza d'Italia(Clubber)
 
Сообщения: 13697
Фото: 737
Регистрация: 21 фев 2005
Откуда: Подмосковье :)

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2009/02/11 12:28
Не знала, куда мне можно вклиниться, поэтому решила написать все же здесь...
У меня возникла небольшая проблемка с разницей между глаголами движения "идти" и "ходить" ....
В словарях дается такое пояснение...
Ходить - двигаться, делая шаги неоднократно, в разное время и в разных направлениях.
Идти - движение в один прием и в одном направлении.

Т.е. получается (мысли вслух ).
Идти - движение направленное, с определенной целью, в определенное время.
Ходить - тут нам время не важно, действие неоднократное, в разных направлениях.

Идти - сейчас.
Ходить - обычно, постоянно, всегда.

Например, - я иду в школу. (можно подставить слово "Сейчас", - я сейчас иду в школу).
Я хожу в школу (не именно в данный момент, а ОБЫЧНО).

Девочки, так понятно? Может, кто дополнит, поправит


я поняла тебя)))

в турецком то, что совершается ОБЫЧНО выражается настоящим-будущим временем (рыба живет в воде - balık suda yaşar),
т.е. - я (ОБЫЧНО) хожу в школу - okula giderim
я иду (пойду) в школу - okula gidiyorum
я скоро пойду (в смысле ухожу) в школу - birazdan okula gideceğim
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Lyolya_22 | 2009/02/11 12:34
Ирочка, СПАСИБО ОГРОМНЕЙШЕЕ!
"Только поэт или святой способен поливать асфальтовую мостовую в наивной вере,
что на ней зацветут лилии и вознаградят его труды" (С.Моэм 'Луна и грош')


Изображение
Аватара пользователя
Lyolya_22
Innamorata pazza d'Italia(Clubber)
 
Сообщения: 13697
Фото: 737
Регистрация: 21 фев 2005
Откуда: Подмосковье :)

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение hetneter | 2009/03/31 04:57
Таких глаголов в русском языке 14 пар.. не только идти ходить..Эти глаголы НСВ
Это глаголы движения.. их так иногда и называют глаголы типа "идти" и глаголы типа "ходить"
глаголы типа "идти" это:
-однонаправленное двидение ------>
в одном конкретном направлении
единичное(я иду на работу)или повторяющееся(обычно на работу я иду пешком,а обратно еду на автобусе)... но я считаю,что для турка будет достаточно знать единично..в глаголах типа "идти"... может со временем ему можно объяснить второй этот пункт.. но на начальном этапе иначе запутается..
Глаголы типа "ходить"
1)движение туда и обратно
("я хожу на работу".. то есть я иду на работу нахожусь там,а потом возвращаюсь.)
2)движение совершающееся в разных направлениях.. ("он ходит по комнате")
3)движение как свойство,умение ("люди ходят","рыбы плавают")

напишу основные 8 пар :
идти-ходить
ехать-ездить
лететь-летать
плыть-плавать
бежать-бегать
нести-носить
везти-возить
вести-водить

ещё некоторые из этих глаголов могут употреблятся в переносном смысле и в другом значении.
"время идёт,летит,бежит" и "водить машину",к примеру.

В настоящем времени глаголы типа "идти" чаще всего употребляются в момент речи.В прошедшем и буд.вр. глаголы типа "идти" без приставок,как правило№самостоятельно не употребляются..Действие выраженное таким глаголом обычно является фоном для другого действия или информации.."мы шли в театр и разговаривали","мы шли в театр 40 минут","когда я ехал в метро,я читал газету"
для того чтобы сказать о желании или намерении отправиться куда-л.нужно употребить приставку "по-"

Вот и всё правило.. плюс потом к этим глаголам добавляются приставки,но до этого нужно будет объяснить СВ и НСВ
Аватара пользователя
hetneter
Султан
 
Сообщения: 655
Фото: 251
Регистрация: 30 сен 2007

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Lyolya_22 | 2009/04/02 12:01
Ага, все понятно. Спасибо
"Только поэт или святой способен поливать асфальтовую мостовую в наивной вере,
что на ней зацветут лилии и вознаградят его труды" (С.Моэм 'Луна и грош')


Изображение
Аватара пользователя
Lyolya_22
Innamorata pazza d'Italia(Clubber)
 
Сообщения: 13697
Фото: 737
Регистрация: 21 фев 2005
Откуда: Подмосковье :)

Irochka...ti prosto prekrasnaya...Bu bilgileri nereden buldun? Mükemmelsin...Vakit bulur bulmaz göz gezdirecegim...ben de kendimi baslangic ile orta seviye arasinda bir yerde goruyorum ama senin degerli bilgilerinden faydalanmak lazim...Keske Rusca ogrenmeye universitede baslasaymisim...neyse yine de gec sayilmaz...Bilgiler icin tesekkurler, eline koluna saglik...


STROITEL-INJENER Goksel
Аватара пользователя
tigerknight80
янычар
 
Сообщения: 57
Фото: 16
Регистрация: 15 май 2009
Откуда: турция - Анкара

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2010/03/27 10:53
Изменение смысла глагола при присоединении приставок

Aldıkları öneklere göre fiillerin anlamlarında meydana gelen değişikleler tablosu

из учебника ФОНО

Изображение

Изображение

Изображение

Изображение

Изображение

Изображение
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2010/03/27 11:53
Изображение

Изображение

Изображение

Изображение
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Irochka | 2010/03/27 11:56
Изображение

Изображение

Изображение

Изображение
Azy gum garum gerum, gazy gumga... Azy gum garum gerum, gazy gumga
Аватара пользователя
Irochka
Sonnige Paradys
 
Сообщения: 23943
Фото: 205
Регистрация: 25 окт 2005
Откуда: Africa

Re: Ders 4 Rusca da FIIL

Сообщение Meda | 2012/12/11 19:37
Ирочка,спасбо тебе за уроки.Я грамматику не очень хорошо знаю,но благодаря тебе уже изучаю.еще раз спасибо тебе агромное. Teşekkür ediyorum,təşəkkür edirəm.Çox sağ ol.
Аватара пользователя
Meda
странствующий суфий
 
Сообщения: 2
Регистрация: 11 дек 2012

Модераторы

vika, Natali$ka

Фильтры

Навигация

Вернуться в Rusca Ogreniyoruz

Кто сейчас на форуме

Сейчас этот раздел форума просматривают: нет зарегистрированных пользователей и гости: 1